“Hemos querido hacer coincidir el inicio del servicio con esta efeméride porque somos conscientes de la importancia de este tipo de herramientas en una situación como la actual”, ha manifestado David Solla, Concejal de Promoción Económica del Ayuntamiento de Barakaldo “Si no ponemos a disposición de la ciudadanía instrumentos de cercanía y accesibilidad, el ejercicio de los derechos en materia de consumo pueden verse afectados negativamente”.
En este sentido, desde Inguralde se ha querido recordar el esfuerzo realizado desde las primeras fases de la crisis sanitaria, con el objetivo de garantizar el acceso a una información veraz y útil en torno a la vigencia de los derechos de la persona consumidora, también en unas circunstancias tan excepcionales como las actuales. Esta información se canalizó a través de espacios especializados en la web de Inguralde, que siguen ocupando un lugar preferente en la página.
Asimismo, el servicio de reclamaciones online va en línea con la apuesta por la digitalización, que ya se había iniciado previamente pero que se ha acelerado con la pandemia. Este compromiso, impulsado ahora de manera definitiva, enlaza con la estrategia de la Comisión Europea y su Nueva Agenda del Consumidor, en la que se señala la necesidad de “reforzar la resiliencia de la persona consumidora para una recuperación sostenible”.
Persona Consumidora Vulnerable
Precisamente dentro de este contexto y del escenario generado por la crisis sanitaria, se ha puesto de manifiesto la necesidad de desarrollar normativa legal vinculada directamente a un concepto nuevo: la Persona Consumidora Vulnerable.
A través del Real Decreto-ley 1/2021, de 19 de enero, el Estado regula por primera vez la figura de la Persona Consumidora Vulnerable, ofreciendo protección legal a personas consumidoras y usuarias en situación de subordinación, indefensión o desprotección por su situación económica, social o personal. La ley contempla así determinados supuestos en los que la toma de decisiones por parte de estas personas puede estar condicionada hasta el punto de verse obligadas a aceptar condiciones contractuales que en otra situación nunca aceptarían.
De manera concreta, la normativa europea conmina a proteger a las personas consumidoras no solo en relación a aspectos económicos, como se ha hecho tradicionalmente, sino desde una nueva perspectiva que tenga en cuenta la edad, el género, o el lugar de procedencia, e incluso conceptos novedosos como las personas alérgicas o con algún tipo de intolerancia alimenticia. También se hace mención directa a las víctimas de violencia de género, las familias monoparentales, las personas desempleadas, las personas con algún tipo de discapacidad, las personas enfermas, las minorías étnicas o lingüísticas, las personas desplazadas temporalmente de su residencia habitual, la población migrante o solicitante de protección internacional, así como las personas con carencias económicas o en riesgo de exclusión, o cualesquiera otras circunstancias que puedan incidir, generando desventaja, en sus relaciones de consumo.
“La OMIC de Barakaldo e Inguralde van a dar los pasos que sean necesarios para garantizar la protección de los derechos de las personas consumidoras, con todas las herramientas disponibles -ya sean digitales o presenciales-, y nos van a tener a su disposición siempre en nuestras oficinas, en nuestra web o a través de nuestro boletín online”, ha asegurado el concejal Solla. “Y si alguien tiene problemas para utilizar los sistemas online, la OMIC pone a su disposición diversos recursos para obtener esa destreza, como cursillos o Kulturnet. No vamos a dejar a nadie fuera del sistema de protección”.
--
Barakaldoko KIUBk erreklamazioak online aurkezteko aukera emango du gaurtik aurrera bere webgunearen bidez
- Gaur, Kontsumitzaileen Eskubideen Nazioarteko Egunean, Bulegoaren webguneak kontsumo-erreklamazioak aurkezteko aukera eskainiko du, modu azkarrean, eskuragarrian eta edozein ordutegitan.
- Tresna horren garapena bizkortu egin da pandemiaren ondorioz, eta horrek ere eragina izan du "kontsumitzaile kaltebera" kontzeptu berriaren agerpenean eta legedian.
Barakaldoko Kontsumitzaileen Informaziorako Udal Bulegoak (KIUB) erreklamazioak online aurkezteko aukera emango du gaur, martxoak 15, astelehena, bere webgunearen bidez. Eusko Jaurlaritzaren Kontsumobide Sarearen bulego gisa KIUBren funtzionamenduari lotutako zerbitzu berri hori abian jartzea bat dator Kontsumitzaileen Eskubideen Nazioarteko Egunaren ospakizunarekin, eta herritarrek horrelako prozesuen digitalizazioaren inguruan egiten duten eskari gero eta handiagoari erantzuten dio.
"Zerbitzuaren hasiera efemeride horrekin bat etorrarazi nahi izan dugu, jakin badakigulako zer-nolako garrantzia duten horrelako tresnek egungo egoeran", adierazi du David Solla Barakaldoko Udaleko Ekonomia Sustapeneko zinegotziak. "Herritarren eskura hurbiltasun- eta irisgarritasun-tresnarik jartzen ez badugu, eragin negatiboa izan dezake kontsumoaren arloko eskubideen erabilerak".
Ildo horretan, Inguraldek gogora ekarri nahi izan du osasun-krisiaren lehen faseetatik egindako ahalegina, kontsumitzailearen eskubideen indarraldiari buruzko informazio egiazkoa eta erabilgarria eskuratzeko aukera bermatzeko helburuarekin, baita gaur egungo egoera ezohikoetan ere. Informazio hori Inguralderen webgunean espezializatutako espazioen bidez bideratu zen, eta horiek orrian lehentasunezko lekua izaten jarraitzen dute.
Era berean, online erreklamazio-zerbitzua bat dator digitalizazioaren aldeko apustuarekin; izan ere, aurretik hasia zen, baina pandemiarekin bizkortu egin da. Konpromiso hori behin betiko bultzatu da orain, eta Europako Batzordearen estrategiarekin eta Kontsumitzailearen Agenda Berriarekin lotzen da. Bertan adierazten da beharrezkoa dela "kontsumitzailearen erresilientzia indartzea, susperraldi jasangarri baterako".
Kontsumitzaile kaltebera
Testuinguru horren eta osasun-krisiak sortutako egoeraren barruan, hain zuzen ere, agerian geratu da beharrezkoa dela kontzeptu berri bati zuzenean lotutako lege-araudia garatzea: kontsumitzaile kaltebera.
Urtarrilaren 19ko 1/2021 Errege Lege Dekretuaren bidez, Estatuak lehen aldiz arautzen du kontsumitzaile kalteberaren figura, eta legezko babesa eskaintzen die beren egoera ekonomiko, sozial edo pertsonalagatik mendekotasun-, babesgabetasun- edo babesgabetasun-egoeran dauden kontsumitzaile eta erabiltzaileei.
Legeak, horrela, pertsona horiek erabakiak hartzea baldintzatuta egon daitekeen kasu jakin batzuk jasotzen ditu, beste egoera batean inoiz onartuko ez lituzketen kontratu-baldintzak onartzera behartuta egoteraino.
Zehazki, Europako araudiak kontsumitzaileak babestera behartzen du, ez soilik alderdi ekonomikoei dagokienez, tradizionalki egin izan den bezala, baizik eta adina, generoa edo jatorria kontuan hartzen dituen ikuspegi berri batetik, baita kontzeptu berritzaileetatik ere, hala nola pertsona alergikoak edo elikadura-intolerantzia duten pertsonak. Zuzenean aipatzen dira, halaber, genero-indarkeriaren biktimak, guraso bakarreko familiak, langabeak, desgaitasunen bat duten pertsonak, gaixoak, gutxiengo etniko edo linguistikoak, ohiko bizilekutik aldi baterako lekualdatutako pertsonak, migratzaileak edo nazioarteko babesaren eskatzaileak, baita gabezia ekonomikoak edo bazterketa-arriskuan daudenak ere, edo kontsumo-harremanetan eragin dezaketen beste edozein inguruabar, desabantaila eraginez.
"Barakaldoko KIUBek eta Inguraldek kontsumitzaileen eskubideen babesa bermatzeko beharrezkoak diren pausoak emango dituzte, eskura dauden tresna guztiekin (digitalak nahiz presentzialak izan), eta eskura izango gaituzte beti gure bulegoetan, gure webgunean edo gure online buletinaren bidez", adierazi du Solla zinegotziak. "Norbaitek online sistemak erabiltzeko arazoak baditu, KIUBk trebetasun hori lortzeko hainbat baliabide jartzen dizkio eskura, hala nola ikastaroak edo Kulturnet. Ez dugu inor babes sistematik kanpo utziko ".
